KAMUYA AI Kayıt No: MDE 13/050/2008
17 Mart 2008-03-20
UA 74/08 Düşünce suçlusu/İşkence IRAN Abbas Lisani (yada Leysani) (E), İran Azerbaycanlıları Hakları Savunucusu
Düşünce suçlusu olarak tutuklu bulunan Abbas Lisani, kırbaç cezasının uygulanması için tutuklu bulunduğu hapishaneden alınarak başka bir hapishaneye götürülmüştür. Şu anda çağdışı ve insancıl olmayan işkence seviyesinde bir uygulama olan kırbaçlanma tehlikesi ile karşı karşıyadır. Uluslar arası Bireysel ve Örgütsel Haklar Anlaşmasına (ICCPR) üye olan İran’da, işkencenin her türlüsü açıkça yasaklanmıştır.
Abbas Lisani 2006 Mayısında İran gazetesince Iran Azerilerini aşağılayan karikatürün yayımlanmasından sonra Erdebil’de yapılan gösterilere katılmak nedeniyle suçlanmıştır. Temyiz mahkemesinin Ekim 2006’da onayından sonra 18 ay hapis ve 50 kırbaç cezasına çarptırılmıştır. Kendisi yakın bir zamana kadar Erdebil’e 112 km uzaklıkta bulunan Ahar Hapishanesinde tutulmakta idi. Şu anda 2000 km uzaklıkta bulunan Yezd hapishanesinde tutulmaktadır. Ahar hapishanesindeki görevliler kırbaçlama cezasını uygulamayı kabul etmemişlerdir. Ahar Doğu Azerbaycan bölgesinde bulunmaktadır, yörede Abbas Lisani çok tanınmış biri olduğu için, o yüzden kırbaç cezasının uygulanabileceği, daha az sayıda Azerbaycanlı’nın yaşadığı Yezd bölgesi hapishanesine götürülmüştür. Ayrıca 2003 yılında Babek Kalesi etkinliklerine katılmasından dolayı 2006’nın Ağustos ayında karara bağlanan ve daha sonra onanan bir (1) yıllık hapis cezasını da çekmektedir.
Yazd hapishanesine götürülmesini protesto etmek amacıyla açlık grevine başlayan Lisani, Yazd hapishanesine götürülüşünün sadece kırbaç cezasının uygulanması amacını taşımadığını, yakın çevresi ve ailesi ile sık görüşme yapmasını engelleme amacı güdüldüğünü ileri sürmektedir. Uluslararası anlaşmalar gereği bu hak tutuklulara tanınmıştır. 14 Şubat 2008’de kendisi ile yapılan telefon görüşmesinde, kendisine işkence yapıldığını anlattığı sırada telefon bağlantısı kesilmiştir.
Abbas Lisani UA 163/06 (MDE 13/063/2006, 8 Temmuz 2006) ve onu izleyen belgelerde konu edilmiştir.
ÖZET BİLGİLENDİRME
İran Azerbaycanlıları Türk dili konuşurlar ve İslam’ın Şii koluna bağlıdırlar. İran’ın en büyük azınlık halkı olan Azerbaycanlılar, yoğun olarak ülkenin kuzey ve kuzey-batı kesimleri ile Tahranda yaşarlar. Birçok Azerbaycanlı daha geniş kültürel ve Azerbaycan Türkçesinde eğitim hakkı isteminde bulunmaktadır. İran Anayasasının 15. Maddesinde “Eğitim ve öğretim kurumlarında ve basın-yayım kuruluşlarında Farsçaya ek olarak yöresel diller de kullanılabilir” denmektedir.
Küçük bir azınlık İran Azerbaycan’ının İran’dan ayrılarak Azerbaycan Cumhuriyetine katılmasını desteklemektedir. İran Devlet yetkilileri sınır bölgelerinde yaşayan azınlık halklarına son yıllarda giderek artan bir kuşkuyla bakmakta ve bu toplumların huzursuzluğunu İngiltere’nin ve ABD’nin kışkırtması olarak görmektedir. Azerbaycan kültürel kimliğini ve anadili kullanım haklarını savunanlar genellikle pan-Türkizm yayılmacılığı yaparak ülke güvenliğine karşı eylemlerde bulunmak” gibi belli belirsiz sözlerle bezenmiş suçlamalarla karşılaşmaktadır.
Uluslar arası insan hakları standartları, ICCPR ve BM Tutuklulara Karşı Tutum ve Davranış standartları, tutuklulara daha insancıl bir ortam sağlamış, onların aileleriyle, arkadaşlarıyla ve dış dünya ile olan ilişkilerinde daha yumuşak kurallar koymuştur.
ÖNERİLEN EYLEM PLANI
Lütfen İngilizce, Farsça, Arapça, Fransızca yada kendi dilinizde, en kısa sürede göndermek üzere temyiz isteminde bulunun:
Bu başvuruda:
- Abbas Lisaninin kırbaçlama cezasının uygulanması adına Yazd hapishanesine götürülmesini ve ailesi ile görüştürülmesinin engellenmesini kaygıyla karşıladığınızı.
- Yazd hapishanesinde işkence maruz kaldığı ile ilgili duyumların endişe yarattığını.
- İran’ın Uluslar arası Bireysel ve Örgütsel Haklar Bildirgesine taraf olduğunu belirterek, kırbaçlama gibi çağdışı ve insan haklarına aykırı bir ceza yönteminin uygulanmaması gerektiğini, yetkililerin Lisanın cezasının bu kısmının iptal etmesi gerektiğini.
- Kendisinin, sadece düşünce özgürlüğü ve barışçıl eylem suçlusu olarak hapishanede tutulduğunu belirterek, yetkililere koşulsuz ve hemen serbest bırakılmasının salık verilmesini belirtiniz.
TEMYİZ BAŞVURULARI
Yargı Başsavcısı
Ayetullah Mahmoud Hashemi Shahroudi
Howzeh Riyasat-e Qoveh Qazaiyeh / Yargı Başsavcılığı Kurum Ofisi asteur St., Vali Asr Ave., south of Serah-e Jomhouri, Tehran 1316814737, Iran İslam Cumhuriyeti
Email:info@dadgostary-tehran.ir
(In the subject line write: FAO Ayatollah Shahroudi)
Başlık:
Sayın Yetkili Yazd Kaymakamı Mohammad Reza Fallahzadeh
Yazd - Iran
E-mail: Web Sayfası http://www.ostan-yz.ir/modules.php?name=contact (İlk kutucuğu, pencere açıldığında NONE olarak işaretleyin. NONE yazısının altındaki ilk boşluğa kendi adınızı ve solda kalan boşluğa soyadınızı yazın. İsim boşluğunun altında kalan kutucuğa e-mail adresinizi girin. Soyadı kutucuğunun altında kalan kutucuğa, iletinin konusunu girin. İletinizi büyük kutucuğa yazın. Kutucuğun altındaki sağ el düğmesine basarak gönderin.)
İLGİLİLER Başkan Sayın Mahmoud Ahmadinejad Başkanlık Sarayı, Palestine Avenue, Azerbaijan Intersection, Tehran, Islamic Republic of Iran
via website: www.president.ir/email
Başlık:
Sayın Yetkili Meclis Sözcüsü
Majles-e Shoura-ye Eslami
Imam Khomeini Avenue, Tehran, Islamic Republic of Iran
Fax: + 98 21 6 646 1746
Email: hadadadel@majlis.ir
(İletinizin 90.Madde Komisyonuna kopyalanmasını rica edin)
ve ülkenizde bulunan Iran yetkililerine gönderilmek üzere kopyalar hazırlayın.