ADAPP 'ın bildirisi: İranda okulların yeniden açılması ve anadil yasağının devamı

İran'da Okullar 23 Eylül'de başladı. Ancak, Azerbaycanlı çocukların hala kendi anadillerinde yani Türk dilinde eğitim görmeleri yasaklanmaktadır. İran toplumunun çok kültürlü ve çok dilli yapısına rağmen, İran hükümetleri onlarca yıl boyunca İran kimliğinin temeli olarak Fars kültürü ve dilinin yayılmasını teşvik etmiştir. Eğitim sisteminde öğretim sadece Farsçadır ve Farsça olmayan diğer dillerin eğitim ve idari sistemlerde kullanılması yasaklanmıştır.
Azerbaycan Türkleri Ülke genelinde önemli topluluklar oluşturmakta olsalar da, esas olarak genelde İran’ın Kuzey ve Kuzeybatısında yaşıyorlar. Azerbaycanlıların dilleri Türkçenin bir dalıdır ve bu dil aslında Azerbaycan Cumhuriyetinde konuşulan Azerbaycan Türkçesiyle çok yakından ilişkisi var. Azerbaycanlı Türkler İran’daki diğer azınlıklarla birlikte ırkçılık ve kültürel, dilsel ve ekonomik ayrımcılığa tabi tutulmaktadırlar.


1925 yılında, İran'ın yeni Şahı Rıza Şah, İran'da yaşayan tüm milletler için kültürel ve dilsel homojenlik ve asimilasyon politikası uygulamaya başladı ve bu sayede Fars dili ve kültürü hâkim oldu. Azınlık dilleri konuşan milletlerin kendi ana dillerinde eğitim ve medya sahibi olmaları men edildi. Etnik ve dilsel azınlıklar: Azerbaycan Türkleri, Araplar, Kürtler,Türkmenler ve Beluçlar gibi üyeleri kendi ana dilleri ve kültürlerinden utanç duymaya zorlandılar ve çocukluktan itibaren devlet tarafından işletilen medyalarda küçümseme saldırıları ile karşı karşıya kaldılar.



Son yıllarda, birçok ülkenin anayasalarında azınlık dillerin haklarının tanınması yanı sıra,anadilde eğitim görmeleri önemli ölçüde ilerlemiştir. Ayrıca, Fas, Irak ve Afganistan gibi birçok ülkede, ülkenin resmi dili olarak en büyük azınlıkların dillerinin daha büyük seviyeye yükseltilmiştir. Ancak, İran’da dilsel ve kültürel haklar, 1925 yılında Fars dili hakimiyetinden bu yana etnik azınlıklar için herhangi bir gelişme uygulanmamıştır.


İran'da Azerbaycanlı Siyasi Tutukluları Savunma Derneği (ADAPP), İran hükümetini okullarda Azerbaycan Türkcesinde ve yanı sıra diğer Fars olmayan dillerin eğitim almalarına izin vermeye çağırır.



Sadece Azerbaycanlıların dil ve kültürel haklarını savunma nedeniyle yasadışı tutuklanmış olan Tüm vicdan ve düşünce mahkûmlarının serbest bırakılmaları ve İran Anayasası'nın 27.ci maddesi gereği ile dilsel ve kültürel haklar lehine toplantılar ve barışçıl gösterilerin yapılmasına izin vermelidir.

ADAPP, İran'da Fars olmayan kültürler ve dillerin pratik ve resmi bir şekilde tanınmasına ve İran toplumunun çok kültürlü doğasına saygı duymasını, sadece Fars olmayan topluluklar için değil, aynı zamanda, İran halkı ve tüm ülke için önemli bir gelişme olacağına inanmaktadır.



İletişim bilgileri:


İran'da Azerbaycanlı Siyasi Mahpusları Savunma Derneği - ADAPP
Fakhteh Luna Zamani
İcra Direktörü
Vancouver, Kanada





Daha fazla bilgi için lütfen irtibata geçiniz:


T: +1-604-349-2727 (GMT-8)
E: info.adapp@gmail.com
Web sitesi: http://www.adapp.info/